Canva ialah platform reka bentuk grafik dalam talian yang membolehkan pengguna mencipta pelbagai bahan visual seperti poster, infografik, dan pembentangan dengan mudah. Dengan antara muka yang mesra pengguna dan koleksi templat yang luas, Canva menjadi alat penting dalam pembangunan bahan bantu mengajar (BBM) yang kreatif dan berkesan. Penggunaan Canva dalam pendidikan dapat meningkatkan penglibatan pelajar dan memudahkan penyampaian maklumat secara visual.
"Design is thinking made visual" - Saul Bass
Dalam era digital yang serba pantas ini, kaedah pengajaran tradisional sahaja tidak lagi mencukupi untuk menarik minat pelajar. Guru kini perlu menjadi lebih kreatif dalam merancang bahan bantu mengajar (BBM) agar proses pengajaran dan pembelajaran menjadi lebih menarik, berkesan, dan mudah difahami. Salah satu alat digital yang semakin mendapat tempat dalam kalangan pendidik di seluruh dunia, termasuk di Malaysia, ialah Canva.
Canva ialah sebuah platform reka bentuk grafik berasaskan web yang diperkenalkan pada tahun 2013 oleh Melanie Perkins, seorang usahawan muda dari Australia, bersama rakan-rakannya Cliff Obrecht dan Cameron Adams. Dengan visi untuk "mendemokrasikan reka bentuk," Canva dibina supaya sesiapa sahaja — tanpa latar belakang reka bentuk profesional — boleh menghasilkan grafik yang berkualiti tinggi dengan mudah dan pantas. Sejak itu, Canva berkembang menjadi satu fenomena global dan memperkenalkan Canva untuk Pendidikan, sebuah inisiatif khas yang menyediakan akses percuma kepada guru dan pelajar dengan koleksi templat, grafik, dan ciri kolaboratif yang sangat sesuai untuk bilik darjah moden.
Di Malaysia, Canva telah menjadi pilihan utama para guru dari pelbagai peringkat pendidikan — daripada tadika hingga ke universiti — untuk mencipta pelbagai bentuk BBM yang menarik seperti infografik, poster, slaid pembentangan, video animasi, dan banyak lagi. Keupayaannya untuk menggabungkan teks, imej, animasi, dan audio menjadikan Canva sebuah alat yang serba boleh untuk menyampaikan maklumat secara visual dan interaktif.
Pendek kata, Canva bukan sahaja memudahkan tugas guru dalam mencipta bahan pengajaran, malah membantu pelajar memahami dan mengingati kandungan dengan lebih baik melalui pendekatan visual yang kreatif dan berimpak tinggi.
Penggunaannya
Penggunaan Canva dalam pendidikan boleh disesuaikan mengikut peringkat pembelajaran:
- Pendidikan Awal Kanak-Kanak: Guru boleh menggunakan Canva untuk mencipta kad imbasan berwarna-warni, poster abjad, dan bahan visual lain yang membantu kanak-kanak mengenal huruf, nombor, dan bentuk dengan cara yang menyeronokkan. Contohnya, mencipta buku cerita bergambar yang interaktif untuk merangsang minat membaca.
- Sekolah Rendah: Di peringkat ini, guru boleh membangunkan infografik mudah untuk menerangkan konsep asas sains atau matematik. Selain itu, lembaran kerja yang menarik boleh dihasilkan untuk aktiviti pengukuhan, seperti teka silang kata atau permainan pendidikan lain.
- Sekolah Menengah: Pelajar boleh didorong untuk menggunakan Canva dalam projek kumpulan, seperti mencipta poster kempen kesedaran atau pembentangan multimedia. Ini bukan sahaja meningkatkan kreativiti mereka tetapi juga kemahiran berkomunikasi dan bekerjasama.
Canva - Pendidikan Tinggi: Di institusi pengajian tinggi, Canva boleh digunakan untuk menghasilkan laporan penyelidikan yang profesional, poster akademik, dan bahan pembentangan seminar. Penggunaan elemen visual yang berkualiti tinggi dapat membantu dalam menyampaikan dapatan kajian dengan lebih jelas.
- Pembelajaran Sepanjang Hayat: Bagi individu yang terlibat dalam pembelajaran sepanjang hayat, Canva menyediakan alat untuk mencipta bahan latihan, modul e-pembelajaran, dan sumber pendidikan lain yang boleh diakses secara dalam talian, memudahkan proses pembelajaran kendiri.
Pertimbangan
Walaupun Canva menawarkan pelbagai kelebihan, terdapat beberapa pertimbangan yang perlu diambil kira oleh guru:
- Kesalinghubungan Internet: Canva memerlukan sambungan internet yang stabil untuk berfungsi dengan baik. Di kawasan dengan akses internet terhad, ini mungkin menjadi cabaran.
- Keselamatan Data: Pastikan maklumat peribadi pelajar dilindungi dan tidak dikongsi secara terbuka di platform dalam talian.
- Hak Cipta: Walaupun Canva menyediakan banyak elemen reka bentuk, penting untuk memastikan bahawa semua bahan yang digunakan mematuhi undang-undang hak cipta dan tidak melanggar hak harta intelek pihak lain.
Kajian Terdahulu
"Persepsi Pelajar Terhadap Penggunaan Perisian Canva Sebagai Media Reka Bentuk Dalam Proses PdP": Kajian ini menyelidik bagaimana pelajar melihat penggunaan Canva dalam proses pengajaran dan pembelajaran, menunjukkan bahawa kebanyakan pelajar mempunyai persepsi positif terhadap penggunaannya.
"Canva for Education: How to get started as a teacher": Artikel ini memberikan panduan kepada guru tentang cara memulakan penggunaan Canva dalam bilik darjah, menekankan kemudahan dan keberkesanan alat tersebut dalam meningkatkan penglibatan pelajar.
Kesimpulan
Canva merupakan alat yang berkuasa dalam pembangunan bahan bantu mengajar yang kreatif dan berkesan. Penggunaannya merentasi pelbagai peringkat pendidikan membuktikan fleksibiliti dan keberkesanannya dalam meningkatkan kualiti pengajaran dan pembelajaran. Seperti kata Albert Einstein, "Imagination is more important than knowledge." Dengan Canva, guru dan pelajar dapat menggabungkan imaginasi dan pengetahuan untuk mencipta pengalaman pembelajaran yang bermakna dan menyeronokkan.
